Interview met Rieneke van Dijk

Verpleegkundig Consulent Mammacare in het Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar

Wat doet een Mammacare verpleegkundige?
Een Verpleegkundig Consulent Mammacare is werkzaam op de borstkliniek en maakt deel uit van het zogeheten ‘Mamma Team’. Dit is een team van artsen en verpleegkundigen gespecialiseerd in de diagnose, behandeling en begeleiding van borstkanker.
De mammacare verpleegkundige is speciaal voor opvang en begeleiding van patiënten met borstkanker. Wij zijn een vast aanspreekpunt voor de patiënt en coördineren het zorgtraject. Tevens geven we informatie na het behandelplangesprek met de chirurg over de diagnose, behandeling en het stappenplan. Daarnaast bereiden we MDO’s voor, doen wondzorg bij complicaties, verzorgen nazorg gesprekken en verwijzen zo nodig door naar andere disciplines.
In het Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar zijn we met een team van 6 collega’s waarin we nauw samenwerken met de specialisten.

Waarom heb je gekozen om Mammacare verpleegkundige te worden?

Ik was 15 jaar werkzaam als verpleegkundige op de afdeling chirurgie-oncologie.

Daar werden o.a. ook de mamma patiënten verpleegd en in die tijd heb ik ook de mammacare opleiding gedaan. Er veranderde veel in die periode op de werkvloer. Patiënten lagen minder lang opgenomen en de zorg van de complexere patiënten werd steeds intensiever en technischer. De werkdruk was erg hoog en er was steeds minder ruimte voor begeleiding en ondersteuning. Terwijl dat nou juist iets was wat ik altijd leuk en zo’n meerwaarde vond binnen mijn vak en op de afdeling oncologie.

Ik werd gevraagd op de poli om in te vallen als Mammacare verpleegkundige i.v.m. een ziekte van een collega. Toen ik er een jaar had gewerkt, wilde ik er niet meer weg.

Er kwam een vacature en werd vast aangenomen. Dit alles is inmiddels alweer 11 jaar geleden en tot op de dag van vandaag ben ik daar nog steeds heel blij mee!

Waar in welk stadium van het proces van oncologische behandelingen komen mensen bij jou?

Als de patiënt voor een mammogram, een echo en een punctie is geweest dan komen ze daarna bij ons op de borstkliniek. Wij doen dan de opvang en begeleiding.

We bespreken wat er gezien is op de beeldvorming en bespreken vervolgens de gradatie van verdenking. We nemen een anamnese af en bespreken wanneer de patiënte telefonisch de uitslag krijgt van de specialist. Ook geven we een kaartje met onze contact gegevens mee zodat ze ons altijd kunnen bellen bij vragen of zorgen.

Wat is de meest gestelde vraag aan jou?

Word ik weer beter…? Is het goed te behandelen…?

Wat is het meest gegeven advies van jou?

Dat de borstkankerzorg maatwerk is. Dat er overeenkomsten zijn van de verschillende behandelingen, onderzoeken en ervaringen in vergelijking met andere borst-/ kankerpatiënten, maar dat er nog veel meer verschillen zijn.

‘Verzand’ niet in het internet, dat kost meer energie dan dat je er voor terug krijgt.

En ook, zorg goed voor jezelf en elkaar. Dat dit je overkomt daar kan je niets aan doen, wel hoe je ermee omgaat. In dit traject zijn patiënten de controle volledig kwijt en dat is voor veel mensen een lastig gevoel. Het is goed om te kijken waar jijzelf wel de regie over kan hebben en wat hierin bijdraagt. Dit in de vorm van praktische regel-dingen in het gezin en op het werk, blijven bewegen, liefst in de buitenlucht, afwisseling van inspanning en ontspanning, goede nachtrust, volwaardige voeding, niet roken, beperkt alcoholgebruik.

Een algeheel goede conditie draagt bij aan alles.

Verwijs je wel eens mensen door naar diëtiek, psychologie en/of fysiotherapie?

Wij verwijzen in het chirurgische traject maar incidenteel door naar diëtiek.

Patiënten met borstkanker zijn over het algemeen in goede conditie als ze het traject in gaan.

In het chemo traject wordt diëtiek vaker ingeschakeld. Dit wordt dan door de internist of een verpleegkundig specialist interne gedaan.

We verwijzen wel met regelmaat door naar de fysiotherapie. Dit i.v.m. arm/schouder beperking t.g.v. de operatie, bij strengvorming, oedeem-/ huidtherapie maar ook voor begeleid sporten en om de fysieke conditie te verbeteren.

Een verwijzing naar een medisch maatschappelijk werker, psycholoog of oncologie verpleegkundige is niet standaard, maar komt wel regelmatig voor. Soms al gelijk in het begin ná de diagnose en het gesprek w.b.t. het behandelplan. Maar soms ook in de loop van het traject of pas tijdens de nazorg. Dit is afhankelijk van meerdere factoren en gaat altijd in overleg en uit van de behoefte van de patiënt. Dit hangt o.a. af van de draagkracht van de patiënt, de back-up thuis en sociaal, prognose, bijwerkingen/ziek zijn van de behandeling, psychische belasting, verwerkingsproblematiek, werk etc.

We vinden het belangrijk om door te verwijzen naar andere disciplines voor specialistische zorg omdat het voor de patent belangrijk is om het behandeltraject zo goed mogelijk door te komen, het herstel te bevorderen en de draagkracht te behouden.

Welke eigenschap is volgens jou de belangrijkste als Mammacare verpleegkundige?

Dat is er niet 1, maar zijn er meerdere:

• Empathie

• Luisteren

• Rust uit stralen

• Flexibiliteit/snel kunnen schakelen op de behoefte van de patiënt en naasten

• Houvast bieden waar mogelijk

• Het ook weer goed van je af kunnen zetten als je werkdag voorbij is

Wat is de grootste uitdaging in je werk?

Dat ik de patiënt steun kan bieden waar nodig in een wereld die voor hun volledig op z’n kop staat met de diagnose borstkanker.

Wat geeft jouw baan de meeste voldoening?

Dat zijn ook weer meerdere componenten namelijk:

• Het goed laten verlopen van het zorg traject,

• Patiëntgericht contact,

• Wat ik kan doen voor de patiënt op begeleidend, mentaal en fysiek gebied, maar ook logistiek in de route bij de behandeling van borstkanker,

• De bijdrage hierin, de back up zijn voor alles, doorverwijs waar nodig en alles wat er nog meer bij komt kijken,

• Tevredenheid patiënt,

• En natuurlijk het werken in een vooruitstrevend medisch team met leuke collega’s!

Wat zijn de minder leuke kanten aan je werk?

De meeste patiënten worden beter van borstkanker, maar sommige niet… Dat is soms heftig, vooral op jonge leeftijd of met kleine kinderen. Toch kunnen we hierin ook betekenen door te coördineren en disciplines hierbij te betrekken die dit goed kunnen begeleiden.

In hoeverre heb je last van de Corona maatregelen in je werk?

Op zich hebben wij er tot nu niet heel veel ‘last’ van. De oncologische zorg gaat tot nu toe door. Er zijn geen wachttijden van gesprekken, operaties of behandelingen.

Patiënten voelen zich wel kwetsbaarder. Alles is en werkt nu anders zoals overal. De specialisten en wij doen nu ook veel uitslagen en gesprekken telefonisch.

Wat zou je doen als je geen verpleegkundige zou zijn?

Iets heel anders. Dan zou ik mogelijk een heel leuk strand of koffietentje willen runnen op mijn roots, Terschelling of een ander mooi zonnig plekje.